Als psychologiestudent vind ik de tekst op deze Loesje poster heel interessant – een deel van de psychologen werkt tenslotte met mensen die met zichzelf in de knoop zitten. Depressie, angst, trauma… Allemaal verschillende soorten knopen.

Voor mijn gevoel is het ‘jezelf doorhakken’ waar Loesje zich tegen uitspreekt op deze poster iets wat in de psychologie juist wel op regelmatige basis gebeurt. Bij sommige therapieën wordt er héél veel moeite gedaan om het ervaren probleem te doen verdwijnen.

Neem bijvoorbeeld Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR), een vorm van traumatherapie. Zoals de Vereniging EMDR Nederland (z.j.) beschrijft wordt er bij deze therapie van een cliënt gevraagd om terug te denken aan de traumatische gebeurtenis (of gebeurtenissen). Hierbij is het de bedoeling dat bijbehorende beelden, gedachten en gevoelens teruggehaald worden. Tijdens dat proces presenteert de therapeut de cliënt met een afleidende stimulus, bijvoorbeeld het met de ogen volgen van de bewegende vingers van de therapeut.

De achterliggende theorie van EMDR is dat het terugdenken aan de ervaring gecombineerd met het maken van oogbewegingen leidt tot verwerking. De therapie wordt wereldwijd door allerlei organisaties beschreven als een effectieve behandeling voor trauma (Shapiro & Forrest, 2016).

Persoonlijk vond ik de video’s van EMDR-sessies die ik heb gezien tijdens mijn opleiding heel heftig – wat bij mij de vraag opriep: is deze aanpak van doorhakken wel nodig? Door pijn verwrongen gezichten, de manier waarop de cliënten steeds stokten in hun verhaal… Heel naar allemaal. EMDR wordt ook in de wetenschap beschreven als een intensieve therapie die cliënten zelfs tijdelijk het gevoel kan geven de regie kwijt te zijn (De Jongh & Ten Broeke, 2007). Zou er dan écht geen andere manier zijn?

Wat blijkt? Het is ook mogelijk om de innerlijke gezondheid en veerkracht van de mens weer naar voren te brengen en getraumatiseerde individuen een nieuw perspectief op hun verleden te geven. Dat voorkomt dat het trauma uit het verleden het heden ‘infecteert’, aldus Kelley, Pransky en Sedgeman (2014). Zij deden een onderzoek bij getraumatiseerde jeugddelinquenten dat uitwees dat een shift in bewustzijn ervoor kan zorgen dat de herinneringen geen effect meer hebben op het heden. Dan hoeven er ook geen knopen meer doorgehakt te worden.

Voor mijn gevoel is dat een veel fijnere manier van kijken naar en omgaan met het in de knoop zitten met jezelf. Je hoeft jezelf niet door te hakken en bloot te stellen aan heftige therapieën. Je hoeft geen moeite te doen om je probleem te laten verdwijnen. Je kan op ieder moment innerlijk gezond en veerkrachtig zijn. Als je maar beseft wat de invloed van je gedachten en bewustzijn is op de ervaring die je hebt in ieder moment.

Referenties

De Jongh, A., & ten Broeke, E. (2007). Behandeling met EMDR. Psychopraxis, 9, 33-35.

Kelley, T. M., Pransky, J., & Sedgeman, J. A. (2014). Realizing resilience in trauma exposed juvenile offenders: A promising new intervention for juvenile justice and prevention professionals. Journal of Child & Adolescent Trauma, 7, 143-151.

Shapiro, F., & Forrest, M. S. (2016). EMDR: The breakthrough therapy for overcoming anxiety, stress, and trauma. New York, NY: Basic Books.

Vereniging EMDR Nederland. (z.j.). Wat is EMDR? Geraadpleegd van http://www.emdr.nl/wat-is-emdr/