Er kwam vorige week tijdens een gesprek een nieuw woord in me op: probleemverdediging. Het verraste me dat ‘ie nog niet bestond, omdat het gewoon heel vaak voorkomt, de neiging tot probleemverdediging.
Toen ik heel lang geleden met een kind bij de GGZ kwam en ik, goed kijkend naar het kind, meedeelde dat ik verandering en mogelijkheden zag, deed de GGZ in mijn ogen aan probleemverdediging. Het label was zeer ernstig, zeiden ze, en dat mocht ik vooral niet bagatelliseren. In verschillende gesprekken werd vooral gewezen op het probleem en hoe het eventueel ontstaan zou zijn. Dat vond ik best interessant, omdat ik dacht dat zij juist aan de oplossing zouden ‘werken’.
Ouders die denken dat er iets mis is met hun kind zijn, in alle onschuld uiteraard, soms ook heel goed in probleemverdediging. In het willen uitleggen en benadrukken dat het probleem groot en zwaar is. Maar voor begeleiding vanuit inzicht in de 3 principes is het probleem eigenlijk niet belangrijk of interessant, al ben je natuurlijk van harte welkom om het even te spuien, want soms moet er even iets uit en dat is heel menselijk en natuurlijk.
Dat gezegd hebbende, omdat het in ons paradigma niet om het probleem gaat (de gebeurtenis, de inhoud van specifieke gedachten, de bijbehorende gevoelens of het probleemgedrag) maar om het helder krijgen van de aard van wat er gebeurt, maakt het voor ons niet uit of het probleem bijvoorbeeld een eetstoornis of agressieve buien betreft. Het maakt voor ons niet uit of je denkt dat je relatie de oorzaak van je ellende is of je geldgebrek. Het is ons om het even of je depressieve gedachten hebt of angstige.
Dat is heel anders dan bij andere stromingen. En in eerste instantie, als je met ons in gesprek raakt maar nog niet zo heel goed weet wat we precies doen, kan dat leiden tot probleemverdediging: “ja, maar het is heel erg.” “Ja, maar het duurt al heel lang. “Ja, maar dit kind is altijd al complex geweest.” “Ja, maar hier speelt ook een vorm van autisme” “ja, maar ik heb alles al geprobeerd en niets werkt.” “Ja, maar vorige week was het weer heel erg.””Ja, maar jij begrijpt het probleem niet.”
Dat laatste, als het al waar is, vormt geen enkele belemmering voor eventuele begeleiding. Omdat wij geen problemen oplossen, maar de aard van problemen (en eigenlijk de aard van het hele leven!) helder maken en het natuurlijke welzijn van de mens blootleggen. Of er gewoon zijn en even luisteren zonder neiging tot fiksen of veranderen. Zodat je eigen wijsheid tevoorschijn komt.
Geliefde zegt al jaren, als iemand graag wil uitweiden over wat er mis lijkt te zijn: “ik heb geen belangstelling voor probleemverhalen, waarom ben jij er zo aan gehecht?” of iets dergelijks. En nu hoorde ik zomaar onze Amerikaanse collega en psycholoog Dr. Keith Blevens, een zeer aimabel mens, in een filmpje zeggen, toen hem gevraagd werd wat het verschil was tussen coaching vanuit de ‘oude’ psychologie en coaching vanuit inzicht in de 3 principes: “I’m not interested in your problems“. Kijk, dan is dat maar helder.
Misschien leuk om even bij jezelf na te gaan: doe jij per ongeluk aan probleemverdediging en zo ja, kan dat ook anders (zonder overigens iets te ont-kennen en uiteraard met compassie?).
Afbeelding van Maddy Mazur via Pixabay
