Over stress zijn veel theorieën bedacht. De een nog zorgvuldiger onderbouwd dan de ander. Ze klinken plausibel en lijken in praktijk ook best een aantal handvatten te geven om stress te verminderen. Lijken. Want in werkelijkheid gaan ze voorbij aan een belangrijk aspect dat ten grondslag ligt aan alle stress.

In mijn ogen is dat ook de reden waarom stress een soort epidemie lijkt te zijn geworden: we zoeken de oorzaken, en dus de oplossingen, in de verkeerde richting en kunnen (of moeten) tientallen verschillende dingen doen om onze stress te verminderen.

Het paradigma (= denkkader) van de 3 principes van Sydney Banks geeft wél inzicht in dat – universele – aspect dat ten grondslag ligt aan alle stress. En omdat het één universeel aspect is, maakt het ’t oplossen van stress ook gelijk een stuk eenvoudiger. Eén oorzaak is immers één oplossing.

In dit kader vind ik het zinvol om in dit artikel de gebruikelijke kijk op oorzaken van stress eens op een rijtje te zetten met daarnaast de inzichten uit het 3 principes paradigma. Laten we eerst even kijken naar wat in zijn algemeenheid wordt aan gemerkt als oorzaken van stress. Vaak is er een indeling tussen externe- en interne stressfactoren.

Externe factoren 


Oud paradigma verklaring: Nieuw paradigma inzicht: 
WerkdrukTe veel taken of te hoge verwachtingen op je werk zorgen voor constante druk.Het eigen denken bepaalt of iets als ‘teveel’ of ‘hoge verwachtingen’ voelt. Onzekere gedachten over niet kunnen voldoen veroorzaken de stress.
GeldzorgenFinanciële onzekerheid geeft een knagend gevoel van onveiligheid.In de meeste gevallen is er vooral sprake van angstige/onzekere gedachten over de toekomst. Die angstige gedachten creëren het gevoel van onveiligheid, niet de werkelijke hoeveelheid geld.
RelatieproblemenSpanningen of conflicten in relaties kunnen emotioneel uitputtend zijn.Spanningen en conflicten bestaan bij de gratie van onzekere gedachten/denken. De emotionele uitputting ontstaat door die overmatige denkactiviteit.
Gezondheids-problemenZiekte of lichamelijke klachten maken je kwetsbaarder voor stress.Omdat stress 100% veroorzaakt wordt door denken, is de staat van je lijf niet van belang voor het ontstaan ervan. De grote hoeveelheid onzeker- en weerstands- denken die er is over de ziekte of gezondheid veroorzaakt de onrust.

Interne factoren 


Oud paradigma verklaring: Nieuw paradigma inzicht: 
PerfectionismeDe lat onrealistisch hoog leggen zorgt voor voortdurende ontevredenheid.Een ‘lat’ is niks anders dan een idee, een gedachte gestoeld op een andere onzekere gedachte.  
PiekerenBlijven malen over mogelijke problemen houdt je hoofd in de stress-stand.Piekeren is je gedachten geloven – die altijd tijdelijk en niet waar zijn. 
Controle-behoefteAlles willen beheersen creëert spanning zodra dingen anders lopen dan gepland.Controlebehoefte = onzekerheid = onzekere gedachten 
FaalangstDe angst om fouten te maken maakt elke uitdaging beladen en stressvol.Faalangst = onzekere gedachten
Gebrek aan zelfcompassieHard zijn voor jezelf vergroot stress, zeker als iets niet perfect gaat.Hard voor jezelf zijn is gestoeld op ‘beter moeten’ en/of ‘niet goed genoeg’ – onzekere gedachten dus. 

Dus… waar we gewend zijn een tiental (of meer) verschillende oorzaken aan te wijzen voor stress, blijkt elke vorm van stress terug te voeren te zijn op onzekere gedachten.

Eén oorzaak dus, voor alle vormen van stress. Waardoor ook één oplossing, lekker makkelijk.

En nee, je hoeft jezelf niet te forceren om je gedachten te veranderen. “Tjakka” roepen, enzo. Dan ben je alsnog heel hard aan het werk om een onzekere gedachte die je gelooft, vooral niet te geloven. Dat werkt niet. En je hoeft ook niet als een politieagent alle ‘foute’ gedachten te bekeuren.

Wat wél werkt, is om te gaan herkennen hoe elke menselijke ervaring tot stand komt door inzicht te krijgen in dat nieuwe paradigma van de 3 principes. Dan ontstaat vanzelf minder geloof in je gedachten, komen onzekere gedachten minder vaak op en verdwijnt overmatige stress moeiteloos uit je leven.

Al een beetje bekend met de 3 principes en wil je meer? Kies dan één van de Shift-programma’s om je inzicht te verdiepen. 

Nog geen idee wat de 3 principes zijn? Vraag dan hier de gratis Introductie-cursus ‘De 3 Principes voor Moeiteloos Leven’ aan of doe Start2Shift.