Je doet ’s morgens je ogen open en daar verschijnt een hele wereld. Is het geen wonder? Een ervaringswereld is het, met beelden, geluiden, (fysieke) sensaties, gedachten, geuren en wellicht ook smaken (de knoflook van de soep van gisteren 🙂 ). Waarschijnlijk is er in dat ene moment, in die fractie van een seconde, teveel om op te noemen in die ervaring. Probeer het maar eens. Voordat je klaar bent met waarnemen en benoemen is er alweer iets anders verschenen.
Een vogelgeluid. Een voorbijvliegend mugje. Nog een gedachte. Een tinteling in je teen. De geur van koffie. Een kriebel in je buik. Een lichtstraal die naar binnen valt.
Gek genoeg negeren we meestal het overgrote deel van deze ervaringen en richten we ons op (of wordt de aandacht getrokken door?) één specifiek onderdeel daarvan. Meestal terugkerend ‘gezeur’. Bijvoorbeeld een gevoel van angst. Of een stressvolle gedachte over het programma van de dag. En dáár gaan we dan mee aan de haal. We beoordelen het als ongewenst en gaan de slag om het weg te krijgen of om te buigen of af te schudden. Doe we dat met al die andere ervaringen die er in datzelfde moment beschikbaar zijn ook? (Niet te doen. We zouden zo ons bed niet eens uit komen!)
Als we niet de neiging hebben om aan de haal te gaan met onze waarneming van de muur, waarom dan wel met onze waarneming van een ‘rot’gevoel? Waarom is die ene gedachte(trein) of die ene emotie zo veel belangrijker dan al het andere wat er in het bewustzijn verschijnt? Waarom moet die angst zo snel mogelijk weg en mag het beeld van de witte muur (onopgemerkt) blijven? En de ruimte. De ruimte overal omheen! Is DIE je wel eens opgevallen? Wauw.
Hopelijk lees je niet dat je ‘ergens anders op moet focussen’. Er zit in dit blog absoluut geen opdracht om je alleen maar te richten op de leuke dingen of zo. De richting waar in gewezen wordt is meer: alle ervaringen hebben dezelfde ‘waarde’, zijn van dezelfde kwaliteit, betekenis of neutraliteit. We hebben alleen met z’n allen bedacht en geloofd dat dit niet zo is.
We denken en geloven dat de ervaring van een angstige gedachte interessanter is dan de waarneming van een witte muur. We denken en geloven dat het voelen van verdriet belangrijker is dan het horen van vogelgeluiden. We denken en geloven dat ons levensverhaal meer focus behoeft dan de smaak van thee.
En in plaats van ervaringen simpelweg te beleven in het besef altijd oké te zijn, hebben we de gewoonte ontwikkeld om iets te gaan doen met die interessant en belangrijk lijkende ervaringen.
Volgens mij is dit een misverstand. Zijn alle menselijke ervaringen van zichzelf (in hun aard!) even belangrijk of even onbelangrijk. Neutraal, zou je kunnen zeggen. Het ophelderen van dit misverstand heeft veel implicaties.
Het idee van ‘je vervelen’ gaat ermee in rook op. (Want wat is er veel te ervaren!) Het idee dat er EERST iets weg moet VOOR je kan….zou kunnen verdwijnen. Het idee dat je WEL iets moet HEBBEN, want anders….wordt belachelijk. De behoefte aan het labelen, analyseren, problematiseren, pathologiseren en medicaliseren van gedachten en gevoelens kan overboord. (Sorry voor de industrieën die daarop gebaseerd zijn).
Daarvoor in de plaats is er het simpele besef dat deze ervaring, het hier en nu als je het zo wilt noemen, of DIT (mijn favoriete term van het moment) helemaal compleet is. Vol-ledig. Niks meer aan doen. Lekker makkelijk.
En kijk, daar verschijnt er alweer iets nieuws. Wauw.
