Een tijdje geleden gaf ik een lezing op de Hogeschool Diemen en aan het einde werd me de vraag gesteld: “Waar staat u over vijf jaar?”. Het lijkt een logische vraag, zeker als je weet dat er ondernemers en studenten ondernemerschap in de zaal zaten. Ondernemers leren dat je plannen & doelen, missies & visies moet hebben om een beetje te slagen in het leven. Waarbij vaak gesteld wordt dat je een doel moet hebben om naar toe te werken (daarover schreef ik eerder al dit artikel).
We doen het veel – elkaar vragen naar de toekomst. “Hoe verwacht u dat de formatie vanaf nu zal verlopen?”, “Wat denkt u dat het effect is van deze terroristische aanslag op de toeristenindustrie in London?”. Maar ook dichter bij huis: “Hoe zal het voor je voelen als ook je zoon verhuist en jij alleen woont in je grote huis?”, “Wat ga je doen als je nieuwe bedrijf onvoldoende van de grond komt?”
We zijn er dol op om te proberen de toekomst te voorspellen, maar het is als het oplossen van een vergelijking met teveel onbekende variabelen. Het lukt niet. Kijk maar hoe het werkt als we een toekomstvoorspelling proberen te maken over mijn gevoel als kindlief het huis verlaat.
Stel:
Y = hoe ik me zal voelen in totaal
En de variabelen die samen dat gevoel bepalen zijn:
a = hoe ik me voel als zoon in buitenland woont
b = hoe ik me voel alleen in groot huis
c = gedachten die mijn gevoel beïnvloeden
d = mate van gezelschap via andere kanalen dan mijn zoon
De vergelijking die we op willen lossen om te voorspellen hoe ik me zal voelen, is dan:
a + b+ c + d = Y
En zowel a, b, c als d kan ik/kunnen wij nu niet weten. Waardoor we al helemaal geen idee hebben over wat uitkomst Y zal zijn. We kunnen er naar gokken, maar dat is weinig wiskundig en weinig betrouwbaar.
Er is maar één conclusie mogelijk: de toekomst is als een onoplosbare wiskundige vergelijking. Leuk om mee te spelen maar in feite zinloos om mee bezig te zijn.
