Terwijl ik de inhoud van een ouderwetse pot filterkoffie overgiet in een thermoskan op ons kantoor, meldt een deelnemer aan de opleiding lachend dat dit nu weer een trend aan het worden is. ‘Slow coffee’ als tegenhanger van de snelle espresso uit flitsende apparaten. Met uiteraard nieuwe, speciaal daarvoor ontworpen koffiemachines. Vermakelijk om te zien dat de marketingafdelingen van allerhande bedrijven en branches steeds nieuwe verhalen bedenken om producten aan de man te brengen. Storytelling is het toverwoord. Laten wij het gewoon verhalen vertellen noemen. Je laat in het geval van koffie bijvoorbeeld zien waar die geoogst wordt. Wie er in de weer is voor jouw dagelijkse shot cafeïne. Wat het verhaal achter deze speciale melange is. Vinden we blijkbaar interessant om te weten. Kunnen we misschien aan anderen vertellen hoe bijzonder de boon is die de basis vormt van het bakkie leut dat wij aanbieden. In dit geval betrof het spreekwoordelijke oude wijn in nieuwe zakken, met het aantrekkelijke en plausibele verhaal erbij dat we een stapje terug moeten doen in dit jachtige leven. Meer genieten. Een beetje gas terug, mensen. Gewoon wachten tot die pot koffie is uitgeprutteld. Dat is beter dan dat snelle gedoe van de afgelopen jaren. Slow is hip. Het (geloof in het) verhaal achter je product of dienst bepaalt blijkbaar grotendeels de waarde daarvan. Je moet dus met een goed verhaal op de proppen komen.
Een beetje bedrijf maakt van elke dienst en product tegenwoordig ook een user experience. Laten wij het gewoon de ervaring van de klant noemen. Er wordt hard naar gestreefd om de best mogelijke ervaring te bieden in alle interacties die tussen het product en de koper plaatsvinden. Van het openen van het doosje van je nieuwe telefoon tot het begrijpen en beheersen van alle functies onder elk knopje en schuifje; het moet allemaal zo prettig mogelijk verlopen en een zo goed mogelijk gevoel opleveren. Dan hebben de ontwerpers het goed gedaan.
Alles draait dus om verhalen vertellen en goede ervaringen hebben. Geeft niks, maar ik vroeg me ineens af of deze marketingconcepten niet een perfecte weergave zijn van de misverstanden waar we als mens mee leven (en vaak onder lijden, daarom wil ik je er graag op attent maken).
Het eerste misverstand is het idee dat we het (levens)verhaal dat we vertellen ook daadwerkelijk ZIJN. Dat het belangrijk is hoe het verhaal tot nu toe verlopen is. Dat het ertoe doet welk verhaal je nu hebt. Dat het uitmaakt hoe het verhaal er in de toekomst uit zal zien. Je ziet jezelf aan voor het (levens)verhaal dat je hebt en daarmee ken je dat verhaal een waarde toe die het niet heeft. Zoals in de reclame met de dienst of het product gebeurt. Maar ben je dat steeds veranderende verhaal wel? Of is je ware natuur grootser dan dat en kunnen we de rest onder de noemer storytelling scharen?
Het tweede misverstand betreft het idee dat dit leven draait om het hebben van de beste ervaring. Als je dat gelooft, streef je daar ook voortdurend naar. Naar meer gelukkige ervaringen. Naar meer mooie belevenissen. Naar meer interessante trips. De ultieme user experience, dus. Maar gaat het daadwerkelijk wel om het soort ervaring dat je in/van dit leven hebt? Is het nuttig of noodzakelijk om te streven naar ‘goede’ ervaringen en te strijden tegen de ‘slechte’? Of is het zaak dat je (h)erkent waar elke ervaring uit bestaat en hoe die tot stand komt? Wie of wat ‘m waarneemt?
Mooie vragen, vind ik.
