In een krantenkop las ik: ‘zo beantwoord je één van de meest gevreesde sollicitatievragen.’ Een communicatie expert legde daarin uit hoe je op de vraag ‘vertel eens iets over jezelf’ kon reageren. Er waren 5 tips of startpunten waar een sollicitant houvast aan kon ontlenen. Best handig, op het eerste gezicht. De mens, en zeker de solliciterende mens, lijkt immer op zoek naar de juiste manier om dingen te doen, de juiste manier om iets te zeggen en de juiste manier om zaken voor elkaar te krijgen.
Er zijn niet voor niets duizenden, zo niet miljoenen boeken met tips, how-to’s en stappenplannen. Zodat je goed beslagen ten ijs komt bij dat sollicitatiegesprek, de eerste date of werkdag, het doktersbezoek of netwerkbijeenkomst. Ik vroeg me bij deze kop nieuwsgierig af waar dat verlangen naar houvast (eigenlijk dacht ik: zo’n keurslijf:-) ) toch vandaan komt. Want als de mens op deze manier voorbereid op komt dagen, gedraagt ‘ie zich dan niet ‘onnatuurlijk’? Als een gedresseerd circuspaard? Als een robot, met al die ‘juiste’ antwoorden en strategieën in het achterhoofd? En willen we dat? Als HR manager, werkgever of potentiële partner? Een voorgeprogrammeerd persoon?
Het lijkt erop dat we het vertrouwen zijn verloren in het moment, in onszelf als een oneindige ruimte waar spontaan antwoorden in opkomen. En om die onzekerheid te omzeilen zoeken we houvast in instructies zoals die in het krantenartikel, in plaats van terug te vallen in die oneindige ruimte. We creëren zo een generatie die alleen nog maar kan putten uit voorgekauwde en gesouffleerde antwoorden (ik overdrijf even hoor, mag dat?). Mensen die uitsluitend nog opdrachten kunnen uitvoeren volgens vaste aanwijzingen (het goed doen!) in plaats van dat ze de ruimte durven geven aan originele, oorspronkelijke gedachten.
Zullen we ons daar als ouders ook bewust van zijn of worden, als we merken dat we goede raad en tips geven aan ons nageslacht die verder gaan dan het praktische? Het enige wat we kunnen zeggen is iets in de trant van: wees jezelf (als in: wat er in dit unieke moment opkomt en geleefd wil worden) want je weet het zelf. Alles gaat vanzelf. Je hebt niets (van mij of wie dan ook) nodig.
