Deadlines zijn voor sommige mensen een zegen, voor anderen een vloek. “Zonder deadlines kom ik eigenlijk niet uit de startblokken dus ik probeer zoveel mogelijk mijn eigen deadlines te creëren”, zegt de één. Waar een ander juist ervaart dat deadlines enorme stress opleveren. In dit artikel ga ik in op de laatste categorie. Voor de trage starter vind je hier een artikel om jou ook zonder deadline aan de gang te krijgen & houden. 😉
Peter heeft in zijn werk nogal veel strakke deadlines. Offertes die op een bepaalde datum uit moeten, specificaties die op een door zijn baas bepaald moment bij de klant moeten zijn en complexe dienstverlening die op het afgesproken tijdstip afgerond moet worden.
Die strakke deadlines geven hem een ontzettend gehaast en onrustig gevoel. Ze zitten voortdurend voor in zijn hoofd. Net als alle taken en taakjes die nog gedaan moeten worden voordat alles wat af moet, ook af is. Want ‘een offerte uitdoen’ betekent immers niet alleen dat stuk papier in een envelop stoppen maar ook zorgen dat collega’s de input geven die hij nodig heeft, hijzelf de calculatie juist uitvoert en aantrekkelijk opschrijft wat het de klant gaat opleveren.
En omdat zijn stress de ‘schuld’ van de deadlines is, lijkt het ook logisch om iets aan de situatie rondom die deadlines te veranderen. Bijvoorbeeld een andere baan zoeken zonder deadlines. Of zijn baas vragen om ruimere of meer flexibele deadlines. Zich vermannen (“kom op zeg, wees een vent, stel je niet aan!”) of de stress accepteren als iets waar hij mee moet leren leven.
Peter leeft (in alle onschuld) met een misverstand waar de meesten van ons onder gebukt gaan: “De stress komt van [vul in wat jou stress lijkt te geven]”. Het ziet er voor hem ook oprecht uit alsof hij volkomen rustig en zen zou kunnen zijn als die deadlines er maar niet waren.
Wat we over het hoofd zien als we stress van ‘iets’ krijgen, is dat dit ‘iets’ op zichzelf onschuldig is. Die deadline is niks anders dan een door iemand bedachte datum in de agenda. Een datum die eigenlijk willekeurig is, ware het niet dat we betekenis geven aan alles wat we bedenken waardoor het ineens deze datum moet en geen enkele andere kan zijn. Met een taakje eraan gekoppeld waarvan iemand heeft bedacht dat het belangrijk is om te doen.
In werkelijkheid wordt het gestresste gevoel veroorzaakt door de gedachten die we hebben over dat ‘iets’. We bedenken redenen waarom deze datum en deze taak zo belangrijk zijn. “Het moet 3 april want de klant zit er al een week op te wachten” of “Als we het niet 3 april bij de klant hebben, is de concurrent ons misschien voor”. Met daarnaast misschien “Als ik het niet af krijg, loop ik kans op een slechte beoordeling. Of gaat die volgende leuke klus aan mijn neus voorbij. Dan kan ik die promotie ook wel vergeten. Misschien word ik zelfs wel ontslagen”.
Het venijnige is daarbij dat een groot deel van de gedachten die jouw onrust veroorzaken, onbewust zijn. In de vorige alinea lees je een gedachtentreintje dat plaats zou kunnen vinden; maar het zou heel goed kunnen dat je je helemaal niet bewust bent van alle gedachtenspinsels die volgen op “er is een deadline”. Je merkt vaak niet dat je dingen denkt die onrust, angst of een ander naar gevoel bij je opleveren.
Wat je waarneemt is het onprettige gevoel dat je ‘stress’ noemt, zonder te merken dat het jouw gedachten zijn die het vervelende gevoel oproepen. Waardoor we gaan knutselen aan iets buiten onszelf. Zoals in het geval van Peter aan de deadlines of zijn baan.
Zodra je écht kunt doorzien dat het niet de deadline maar je gedachten zijn die je stress opleveren, dan opent zich de mogelijkheid naar ontspanning-onder-alle-omstandigheden. Dan staat het je vrij om je gedachten niet te geloven. Te doorzien dat het jouw hersenspinsels zijn. Die logisch lijken maar toch echt door jou zelf verzonnen zijn. Gedachten die bovendien vanzelf veranderen als je een beetje aan ze zou durven twijfelen.
